Piernik staropolski – jak go zrobić?
Zapach miodu, przypraw korzennych i ciepłego masła unoszący się z piekarnika to kwintesencja świąt – a ten piernik z migdałową masą i polewą czekoladowo-miodową jest ich najpiękniejszym symbolem. To ciasto nie tylko rozpieszcza podniebienie, ale też przywołuje wspomnienia domowego ciepła i długiego oczekiwania na Boże Narodzenie. Wilgotne, aromatyczne blaty przełożone powidłami śliwkowymi i migdałową warstwą tworzą perfekcyjną harmonię smaków – słodycz miodu, delikatna gorycz kakao i subtelna ostrość przypraw. Całość wieńczy lśniąca polewa z gorzkiej czekolady, udekorowana orzechami i kandyzowanym imbirem, które dodają mu elegancji i świątecznego blasku. To wypiek, który najlepiej smakuje po kilku dniach dojrzewania – kiedy wszystkie aromaty przenikną się w jedno. Idealny do kawy, herbaty lub jako słodki prezent z sercem.

Piernik staropolski przepis
SKŁADNIKI
Ciasto
- 110 g masła niesolonego
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- 150 g (¾ szklanki) brązowego cukru lub erytrytolu
- 226 g (⅔ szklanki) miodu
- 1 łyżka + 1 łyżeczka mielonego imbiru
- 2 łyżeczki mielonego cynamonu
- ½ łyżeczki mielonego kardamonu
- ¼ łyżeczki mielonych goździków
- ¼ łyżeczki mielonej gałki muszkatołowej
- ¼ łyżeczki drobno mielonego czarnego pieprzu
- 1 łyżka kakao
- 2 łyżeczki kawy espresso w proszku
- 250 ml (1 szklanka) mleka pełnotłustego
- 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego
- 2 duże jajka
- 180 g (1½ szklanki) mąki pszennej uniwersalnej
- 90 g (¾ szklanki) mąki żytniej
- 1 łyżeczka sody oczyszczonej
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- ¾ łyżeczki soli
Nadzienie - 160 g (½ szklanki) powideł śliwkowych
- ½ porcji (ok. 184 g) masy migdałowej (przepis TUTAJ)
Polewa miodowo-czekoladowa (ganache) - 250 ml (1 szklanka) śmietanki kremówki
- 63 g (3 łyżki) miodu
- 140 g gorzkiej czekolady , drobno posiekane
Dekoracja - 40 g (⅓ szklanki) posiekanych orzechów pekan
- 20 g (2 łyżki) kandyzowanego imbiru, drobno posiekanego (opcjonalnie)
WYKONANIE
Piernik staropolski
- Wyłóż formę keksówkę wymiarach 23×10 cm papierem do pieczenia, zostawiając dłuższe brzegi, by łatwo wyjąć ciasto po upieczeniu.
- Rozgrzej piekarnik do 175°C (góra–dół). Umieść ruszt na środkowym poziomie.
- Do rondla o pojemności ok. 3 litrów włóż masło, oliwę, cukier, miód, przyprawy, kakao i proszek espresso. Podgrzewaj na małym ogniu, często mieszając trzepaczką, aż masło się rozpuści. Nie doprowadzaj do wrzenia.
- Gdy masa będzie letnia (nie gorąca), wlej mleko i wanilię, po czym wymieszaj do połączenia.
- Dodaj jajka i ponownie roztrzep całość do jednolitej konsystencji.
- Przesiej do miski mąki, sodę, proszek do pieczenia oraz sól. Wsyp do masy i wymieszaj trzepaczką do uzyskania gładkiego ciasta (mogą pozostać niewielkie grudki, byle nie było suchych kieszeni mąki).
- Przelej ciasto do przygotowanej formy i piecz 50–55 minut, aż wierzch lekko się zarumieni, a patyczek wyjęty ze środka będzie suchy (z kilkoma okruchami, ale bez surowego ciasta). Odstaw do wystudzenia — najpierw 10 minut w formie, następnie na kratce.
Składanie ciasta
- Po całkowitym ostygnięciu wyrównaj wierzch, jeśli jest wypukły (opcjonalnie — dla estetyki).
- Pokrój ciasto wzdłuż na trzy równe warstwy.
- Masę migdałową rozwałkuj między dwoma arkuszami papieru do pieczenia na prostokąt o grubości ok. 1,5 cm, dopasowany do wymiarów ciasta.
- Na dolną warstwę ciasta połóż płat masy migdałowej, przykryj drugą warstwą ciasta i rozsmaruj na niej powidła śliwkowe prawie do krawędzi.
- Ułóż ostatnią warstwę, wyrównując krawędzie. Owiń lekko folią spożywczą i wstaw na chwilę do lodówki, by się ustabilizowało.
Ganache miodowo-czekoladowe
- W rondelku lub w naczyniu żaroodpornym do mikrofalówki podgrzej śmietankę z miodem do momentu, aż zacznie się prawie gotować.
- Zdejmij z ognia, dodaj drobno posiekaną czekoladę i pozostaw na 1 minutę. Następnie delikatnie mieszaj, aż masa stanie się gładka i lśniąca.
- Odstaw do lekkiego przestudzenia — ganache jest gotowe, gdy ślad trzepaczki zaczyna być widoczny w masie.
Wykończenie
- Ustaw ciasto na kratce umieszczonej nad blachą wyłożoną papierem. Polej równomiernie ganache, zaczynając od środka, aby oblać cały wierzch i boki.
- Gdy polewa jest jeszcze miękka, posyp wierzch posiekanymi orzechami pekan i udekoruj kawałkami kandyzowanego imbiru.
- Jeśli ciasto nie będzie podawane od razu, przechowuj je w lodówce. Na 2 godziny przed podaniem wyjmij, aby osiągnęło temperaturę pokojową i pełnię smaku.

Produkty użyte w przepisie:

