Blog
Keks
Keks – jak go zrobić?
Keks świąteczny to klasyka, która od pokoleń gości na bożonarodzeniowych stołach w różnych zakątkach świata. Jego intensywny aromat przypraw korzennych, cytrusów i dojrzewających w alkoholu suszonych owoców wypełnia dom jeszcze na długo przed Świętami, tworząc ciepłą, świąteczną atmosferę. To jedno z tych ciast, które najlepiej smakują po kilku tygodniach „odpoczynku”, gdy smaki się połączą, a struktura staje się gęsta, wilgotna i niezwykle aromatyczna.
Przygotowanie prawdziwego keksa to mały rytuał – wymaga cierpliwości, dobrej jakości składników i odrobiny miłości do tradycji. Najpierw owoce macerują się w brandy lub rumie, wchłaniając przyprawy i cukier niczym aromatyczny eliksir. Potem masa owocowa łączy się z masłem, cytrusami i orzechami, tworząc ciasto o głębokim smaku, które z każdym dniem nabiera charakteru.
Keks można przygotować z wyprzedzeniem – nawet kilka tygodni przed Wigilią – i „dokarmiać” alkoholem, aby zachował świeżość i lekko puddingową wilgotność. Owinięty w nasączoną brandy gazę, stanie się nie tylko wyjątkowym deserem, ale też doskonałym prezentem domowej roboty. Idealny do herbaty, kieliszka likieru lub jako symboliczny wypiek świąteczny, który łączy pokolenia i przypomina, że najlepsze rzeczy dojrzewają powoli.

Keks przepis
Składniki
- 150 ml brandy lub innego alkoholu
- 1 łyżeczka przyprawy korzennej (mieszanki)
- 1 łyżeczka cynamonu
- 500 g (ok. 2 i ½ szklanki) suszonych owoców
- 100 g (½ szklanki) kandyzowanej skórki cytrusowej
- 100 g (½ szklanki) kandyzowanych wiśni
- 75 g (⅓ szklanki) suszonych moreli, posiekanych
- 75 g (⅓ szklanki) suszonych fig, posiekanych
- 200 g (1 szklanka z lekkim czubkiem) miękkiego, ciemnego brązowego cukru + 2 łyżki lub erytrytolu
- 175 g (¾ szklanki) zimnego niesolonego masła (może być lekko zbrązowione)
- 100 g (⅔ szklanki) obranych migdałów, makadamii lub orzechów pekan
- Starta skórka i sok z 1 pomarańczy
- Starta skórka i sok z 1 cytryny
- 3 duże jajka, lekko ubite
- 100 g (¾ szklanki) mielonych migdałów
- 200 g (1 i ¾ szklanki) mąki pszennej
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
Opcjonalnie:
- 3 łyżki chipsów czekoladowych Cocoa
- 3 łyżki kandyzowanego imbiru, posiekanego (dla delikatnego korzennego aromatu)
Dodatkowo:
- Brandy do nasączenia gazy i do późniejszego „dokarmiania” ciasta
- Dodatkowe suszone owoce i orzechy do dekoracji: całe migdały, morele, figi, wiśnie
Przygotowanie
Krok 1
Przygotowanie owoców:
W słoiku połącz brandy lub inny alkohol, 2 łyżki cukru i przyprawy. Wymieszaj. Dodaj suszone owoce i kandyzowaną skórkę. Odstaw do macerowania na minimum 2 godziny, a najlepiej do 6 tygodni — w chłodnym i ciemnym miejscu.
Gdy będą gotowe, podziel owoce na dwie równe części. Jedną część zmiksuj w blenderze lub malakserze (bez dodawania płynu aż do końca), aż powstanie gęsta, kleista pasta owocowa przypominająca mincemeat.
Krok 2
Mieszanka owocowa:
W dużym garnku połącz pastę owocową, drugą połowę namoczonych owoców oraz pozostały płyn z macerowania. Dodaj wiśnie, morele, figi, cukier, masło, startą skórkę i sok z cytryny oraz pomarańczy.
Podgrzewaj całość, aż masło się rozpuści, mieszając przez ok. 10 minut. Następnie zmniejsz ogień i gotuj kolejne 10 minut.
Zdejmij z ognia i pozostaw do ostygnięcia przez ok. 30 minut.
W międzyczasie rozgrzej piekarnik do 150°C (termoobieg 130°C) i wyłóż dwie tortownice o średnicy 20 cm, smarując je tłuszczem i wykładając papierem do pieczenia również na dnie.
Krok 3
Orzechy:
Na suchej patelni upraż całe orzechy (migdały, makadamie lub pekany), aż się lekko zrumienią. Można też podpiec je w piekarniku przez 8–10 minut, pilnując, by się nie przypaliły. Po ostudzeniu posiekaj je grubo.
Do przestudzonej mieszanki owocowej dodaj jajka, posiekane i mielone orzechy. Wymieszaj drewnianą łyżką (nie mikserem). Masa powinna być ciemna i gęsta.
Krok 4
Mąka i dodatki:
Przesiej mąkę oraz proszek do pieczenia do miski. Wmieszaj je do owocowej masy, aż nie będzie grudek. Jeśli używasz — dodaj kawałki czekolady i kandyzowany imbir.
Wlej ciasto do przygotowanych form i wyrównaj powierzchnię.
Krok 5
Pieczenie:
Wstaw formy do środka piekarnika i piecz przez 45 minut, następnie zmniejsz temperaturę do 140°C (termoobieg 120°C) i piecz jeszcze 1 godzinę lub dłużej — aż wierzch będzie ciemnozłoty i ciasto sprężyste w dotyku.
Jeśli wierzch za bardzo się rumieni, przykryj go folią aluminiową.
Aby sprawdzić, czy ciasto jest gotowe, włóż wykałaczkę lub cienki nożyk — jeśli wychodzi suchy, ciasto jest upieczone.
Krok 6
„Karmienie” ciasta:
Jeśli używasz brandy lub innego alkoholu, nakłuj ciepłe ciasto cienkim patyczkiem i skrop alkoholem, by nasiąkło. Pozostaw do całkowitego ostygnięcia w formie.
Gdy będzie chłodne, wyjmij je z formy, usuń papier, a następnie owiń najpierw papierem do pieczenia, potem folią aluminiową. Można przechowywać w ten sposób przez kilka dni lub tygodni.
Krok 7
Dłuższe przechowywanie:
Aby ciasto zachowało wilgoć i aromat, owiń je w gazę (cheesecloth) nasączoną brandy, a następnie w papier do pieczenia i folię aluminiową.
Przechowuj w szczelnym pojemniku w temperaturze pokojowej, w lodówce (gdzie pozostanie wilgotne i lekko zbite) lub w zamrażarce — uzyskasz wtedy strukturę podobną do tradycyjnego bożonarodzeniowego puddingu.

Produkty użyte w przepisie:

